KSOW
Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich jest jednym z podmiotów wspierających rozwój obszarów wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013 współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w ramach pomocy finansowej Unii Europejskiej.
Głównym celem sieci, zarówno na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym oraz wspólnotowym, jest zapewnienie efektywnego i dynamicznego rozwoju obszarów wiejskich poprzez wymianę informacji i rozpowszechnienie dobrych praktyk w zakresie realizowanych programów/projektów dotyczących obszarów wiejskich, poprawę wdrażania instrumentów rozwoju obszarów wiejskich oraz zapewnienie efektywnej oceny wdrażania tych instrumentów.
Budowana w Polsce sieć ma służyć przede wszystkim lepszemu przepływowi informacji pomiędzy instytucjami i organizacjami zaangażowanymi w działania na rzecz polskiej wsi i jej mieszkańców. Chcielibyśmy, aby sieć stała się też forum aktywnej wymiany dobrych praktyk, wiedzy i praktycznych doświadczeń we wdrażaniu programów i projektów służących zrównoważonemu rozwojowi obszarów wiejskich. Mamy nadzieję, że sieć będzie też instrumentem wspierającym administrację rządową i samorządową w realizacji zadań z zakresu rolnictwa i obszarów wiejskich realizowanych zarówno w ramach PROW 2007-2013, jak i programów operacyjnych polityki spójności zgodnie z celem horyzontalnym nr 6 „Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich” Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Szczególnie ważne będą te działania sieci, które przyczyniają się do poprawy jakości życia i warunków pracy mieszkańców wsi w Polsce.
Podstawa prawna utworzenia Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (KSOW)
Prawo wspólnotowe:
Art. 68 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW):
- obowiązek utworzenia KSOW przez każde państwo członkowskie,
- włączenie do KSOW wszystkich organizacji i struktur administracyjnych zaangażowanych w rozwój obszarów wiejskich,
- obligatoryjne zadania realizowane w ramach KSOW,
- współfinansowanie ze środków EFRROW.
Art. 41 rozporządzenia Komisji (WE ) nr 1974/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE ) nr 1698/205 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).
Prawo krajowe:
Art. 37a ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427, z późn. zm.). Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 roku w sprawie krajowej sieci obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 53, poz. 436).
Cele Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
- wsparcie wdrażania i oceny polityki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich,
- aktywizowanie organizacji oraz struktur administracyjnych zaangażowanych w rozwój obszarów wiejskich,
- identyfikacja, analiza, rozpowszechnianie oraz wymiana informacji i wiedzy w zakresie rozwoju obszarów wiejskich, wśród wszystkich zainteresowanych partnerów na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym oraz wspólnotowym,
- rozpowszechnienie wiedzy na temat strategii rozwoju obszarów wiejskich,
- podniesienie efektywności działań wdrażanych w ramach PROW na lata 2007-2013.
Struktura Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Jednostka Centralna (Sekretariat) KSOW odpowiedzialna jest za koordynację stworzenia i funkcjonowania KSOW. Jednostka Centralna ma za zadanie utworzenie i prowadzenie portalu internetowego sieci oraz załatwianie wzajemnych kontaktów pomiędzy uczestnikami sieci.
16 Jednostek (Sekretariatów) Regionalnych Sieci w Urzędach Marszałkowskich poszczególnych województw, które wspierają realizację zadań KSOW, koordynują kontakty pomiędzy uczestnikami sieci w danym regionie oraz współpracę pomiędzy regionami.
Grupa robocza złożona z przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej oraz reprezentantów organizacji i instytucji zaangażowanych w rozwój obszarów wiejskich. Zadaniem grupy roboczej jest powoływanie tematycznych grup roboczych oraz kierowanie ich pracami. Do zadań Grupy Roboczej należy określanie priorytetów KSOW i rekomendacji działań, bieżące monitorowanie prac KSOW, a także powoływanie i kierowanie pracami tematycznych grup roboczych.
Członkowie Grupy Roboczej ds. KSOW
- przedstawiciele Sekretariatu Centralnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich i 16 sekretariatów regionalnych, Przedstawiciele Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przedstawiciele resortów: gospodarki, rozwoju regionalnego, środowiska, zdrowia, edukacji, kultury i dziedzictwa narodowego, pracy i polityki społecznej, infrastruktury oraz administracji i spraw wewnętrznych,
- przedstawiciel Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
- przedstawiciel Agencji Rynku Rolnego,
- przedstawiciel Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA),
- przedstawiciel Centrum Doradztwa Rolniczego,
- przedstawiciel Krajowego Centrum Edukacji Rolniczej,
- przedstawiciel Krajowej Rady Izb Rolniczych,
- przedstawiciel Związku Banków Polskich,
- przedstawiciel Lokalnych Grup Działania,
- przedstawiciel organizacji pracodawców,
- przedstawiciel jednostek badawczo-rozwojowych,
- przedstawiciel samorządu gminnego, wskazany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego,
- przedstawiciel samorządu powiatowego, wskazany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego,
- przedstawiciel związków branżowych producentów rolnych,
- przedstawiciel związków zawodowych,
- przedstawiciel pozarządowych organizacji działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, w tym organizacji działających na rzecz wyrównywania szans,
- przedstawiciel uczelni wyższych, wskazany przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego.
Uczestnicy Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Zgodnie z PROW 2007-2013 KSOW ma charakter otwarty. Struktura KSOW skupia struktury administracyjne (na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym) oraz zainteresowane podmioty, które przyczyniają się do rozwoju obszarów wiejskich oraz mają w sposób bezpośredni lub pośredni wpływ na lepsze wykorzystywanie instrumentów EFRROW. W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania sieci przygotowany został wykaz obejmujący struktury administracyjne i podmioty działające w zakresie rozwoju obszarów wiejskich. Uczestnikami KSOW mogą być podmioty, które są aktywnie zaangażowane w rozwój obszarów wiejskich oraz wyrażą chęć otrzymywania oraz dostarczania informacji w tym zakresie.
Należą do nich w szczególności:
- urzędy administracji rządowej zainteresowane rozwojem obszarów wiejskich, w tym instytucje odpowiedzialne za fundusze strukturalne,
- samorządy województw, powiatów i gmin,
- organizacje branżowe,
- organizacje spółdzielcze,
- izby rolnicze,
- instytuty resortowe,
- podmioty gospodarcze,
- jednostki badawczo-rozwojowe,
- organizacje pozarządowe, szczególnie działające w sektorze rolno-spożywczym lub zajmujące się szeroko rozumianym rozwojem obszarów wiejskich,
- państwowe jednostki doradztwa rolniczego,
- służby ochrony przyrody,
- lokalne grupy działania (LGD), ich działające formalnie i nieformalnie sieci oraz inne sieci mające znaczenie w dziedzinach działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na szczeblu lokalnym,
- szkoły średnie i wyższe,
- osoby fizyczne.
Plan Działania KSOW
Plan Działania KSOW zgodnie z art. 68 ust. 2 lit. b rozporządzenia Rady (WE ) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r., w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 zawiera m.in. następujące nazwy działań, w ramach których są realizowane zadania szczegółowe:
- identyfikacja i analiza do przeniesienia dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz przekazanie informacji na ich temat;
- przeniesienie dobrych praktyk, projektów innowacyjnych oraz organizacja wymiany doświadczeń i „know-how”;
- przygotowanie programów szkoleniowych dla LGD w procesie tworzenia, w tym wymiana doświadczeń między lokalnymi grupami działania;
- zarządzanie siecią;
- pomoc techniczna dla współpracy międzyregionalnej i transnarodowej;
- wspieranie współpracy międzyinstytucjonalnej, w tym międzynarodowej;
- wymiana wiedzy oraz ocena polityki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich.
W celu realizacji powyższych zadań organizowane są m.in. spotkania, szkolenia, seminaria, sieci eksperckie. Utworzony został również portal internetowy KSOW. Strona internetowa KSOW stanowi główną platformę wymiany informacji dla podmiotów zaangażowanych w rozwój obszarów wiejskich, w tym także instytucji wchodzących w skład struktury KSOW (Sekretariat Centralny i 16 sekretariatów regionalnych). Podstawą realizacji celu KSOW są działania zaplanowane w ramach planów działania KSOW, które są sporządzane w dwuletnich okresach dla Sekretariatu Centralnego oraz sekretariatów regionalnych. Plan działania KSOW zawiera cele działań, ramowy harmonogram działań oraz indykatywny budżet (plan finansowy z podziałem na poszczególne działania).
Finansowanie Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Budżet Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich planowany jest na poziomie 55 mln euro i jest zapewniony w ramach Pomocy Technicznej PROW 2007-2013. Obejmuje on wydatki na funkcjonowanie struktury KSOW, m.in. koszty organizacji oraz funkcjonowania jednostki centralnej i jednostek regionalnych KSOW – 11 mln euro oraz wydatki związane z realizacją zadań w ramach sieci (zgodnie z Planem Działania KSOW) – 44 mln euro.
Współpraca z Europejską Siecią Obszarów Wiejskich (ESOW)
Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich w Polsce jest częścią Europejskiej Sieci Obszarów Wiejskich, w ramach której odbywa się współpraca pomiędzy Krajowymi Sieciami Obszarów Wiejskich utworzonymi w poszczególnych państwach członkowskich. W ramach sieci prowadzona jest współpraca bilateralna i wielonarodowa pomiędzy sieciami państw członkowskich. Jednocześnie utrzymywane są kontakty z władzami i organizacjami o znaczeniu międzynarodowym, zaangażowanymi w rozwój obszarów wiejskich oraz wykazującymi szczególne zainteresowanie działaniami Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, przede wszystkim w celu ułatwienia wymiany doświadczeń oraz dobrych praktyk w ramach konkretnych sieci tematycznych.
